محمدمهدی آصفی

از دانشنامه‌ی اسلامی

آیت الله محمد مهدی آصفی (۱۳۱۶ - ۱۳۹۴ ش) عضو شورای عالی مجمع جهانی اهل بیت علیهم السلام، دانشمند علوم اسلامی و از روحانیان فعال مذهبی و اجتماعی بود. وی در فقه، اصول، تفسیر وفلسفه و برخی مسائل اقتصادی و اجتماعی صاحب نظر و دارای تألیفات بود و از مبارزان علیه رژیم بعثی عراق نیز به شمار می آمد.

نام کامل محمدمهدی آصفی نجفی بروجردی
زادروز ۱۳۱۶ شمسی
زادگاه نجف
وفات ۱۳۹۴ شمسی
مدفن نجف - وادی السلام
اساتید

آیت الله مظفر، آیت الله مدنی و آیت الله خویی


آثار

التحدیات المعاصرة و مشروع المواجهة الاسلامیة؛ الجسور الثلاثه، قصه الغاره الحضاریه علی العالم الاسلامی؛ الدعاء عند اهل البیت علیهم السلام؛ الکلمة الطیبة فی القرآن


تولد

محمدمهدی آصفی در سال ۱۳۱۶ هجری شمسی در آغوش خانواده ای مذهبی در شهرنجف اشرف به دنیا آمد. پدر ایشان «آیت الله علی محمد بروجردی آصفی» از علمای نجف و مادرش دختر «شیخ محمد تقی بروجردی» بود که هر دو از از عالمان حوزه علمیه نجف به شمار می‌آمدند.

تحصیلات در حوزه و دانشگاه

او از کودکی به دروس حوزوی علاقه زیادی داشت و در اوان نوجوانی وارد حوزه علمیه نجف اشرف شد. مباحث ادبیات عرب را از «عبدالمنعم فرطوسی» آموخت و برای فراگیری منطق به نزد «محمدرضا مظفر» رفت. سپس اصول فقه را در نزد «صدرا بادکوبه‌ای»، فقه را در نزد «مجتبی لنکرانی» و تفسیر را نزد «سرابی» فرا گرفت.

وی دروس سطح عالی و سپس خارج فقه و اصول نزد حضرات آیات «مسلم ملکوتی»، «سید اسدالله مدنی»، «سید ابوالقاسم خوئی»، «امام خمینی»، «سید عبدالله شیرازی»، «حسین حلی»، «میرزا باقر زنجانی»، «سید محسن حکیم»، «مرتضی آل یاسین»، «سید محمد روحانی» و «میرزا هاشم آملى» تتلمذ کرد و اجازه اجتهاد خود را از آیت الله میرزا هاشم آملی و شیخ مرتضی آل یاسین دریافت نمود.

«علامه طباطبایی» نیز از بزرگانی بود که آیت الله آصفی از محضر او بهره برد. ایشان همگام با دروس حوزوی، درس‌های دانشگاهی را تا مقطع فوق لیسانس در رشته معارف اسلامی دانشگاه بغداد ادامه داد.

عضویت در حزب الدعوه

با تأسیس حزب الدعوة الاسلامیة از سوی «آیت الله شهید سید محمدباقر صدر» محمدمهدی آصفی به آن پیوست و از اعضای رهبری کل (القیادة العامة) آن شد.

اخراج از عراق

حکومت صدام در دهه های چهل و پنجاه، نسبت به ایرانیان مقیم عراق سخت گیری می کرد و بسیاری از "عراقی‌های ایرانی الاصل" را از این کشور اخراج نمود. آیت الله آصفی نیز از گزند این حادثه در امان نماند و در سال ۱۳۴۹ ه.ش. به دستور دولت عراق اخراج شد و سال ها در ایران و کویت زندگی کرد.

همگامی با انقلاب امام خمینی(ره)

در پاییز سال ۱۳۵۷ ه.ش. (اکتبر ۱۹۷۸م.) حزب الدعوة طی بیانیه‌ای حمایت کامل خود را از انقلاب اسلامی ایران اعلام کرد و محمدمهدی آصفی به نمایندگی از این حزب به پاریس رفت و ضمن دیدار با امام خمینی(ره) پشتیبانی حزب از ایشان را به اطلاع وی رساند.

با به قدرت رسیدن صدام حسین در عراق در ۲۵ تیر ۱۳۵۸ ه.ش/ ۱۶ ژوئیه ۱۹۷۹، روند سرکوب حزب شدت گرفت و واکنش حزب در پیش گرفتن مبارزۀ مسلحانه بود. رژیم صدام اعضای حزب را دستگیر و صدها تن از آنان را پس از محاکمه‌های فرمایشی اعدام کرد. در چنین اوضاعی، حزب الدعوة مرکز فعالیت خود را به ایران منتقل کرد و محمد مهدی آصفی در تابستان ۱۳۵۸ ه.ش/ ۱۹۷۹ به ایران آمد.

حضور در جبهه های جنگ تحمیلی

با آغاز حمله ناجوانمردانه رژیم بعث به ایران و تشکیل "سپاه بدر" از سوی مجاهدان عراقی، آیت الله آصفی در کنار این رزمندگان حضور داشت.

عضویت در مجمع جهانی اهل بیت علیهم السلام

آیت‌ الله محمد مهدی آصفی از ابتدای تأسیس مجمع جهانی اهل بیت(ع)، عضو شورای عالی این سازمان جهانی بود.

وی همچنین از سال ۱۳۸۱ تا ابتدای سال ۱۳۸۳ ه.ش. دبیرکلی مجمع را بر عهده داشت. آیت الله اصفی تا زمان وفات، رییس مجمع محلی اهل بیت(ع) در عراق نیز بود که فعالیت صدها مبلغ مذهبی و رسیدگی به امور کتابخانه ها و مراکز دینی را نظارت می کند.

فعالیت های خیریه

یکی از مهمترین جلوه های حیات علامه آصفی، تلاش وی در امور خیریه بود. تأسیس و اداره مؤسسه خیریه امام باقر(ع) یکی از این اقدامات ایشان در این زمینه است که و تقریباً ۶۷۰۰ خانواده بی بضاعت عراقی و افغانی را در بیش از ۳۳ نقطه از ایران سرپرستی می‌کند.

ایجاد مجتمع‌های مسکونی (حدود ۱۱۰ واحد مسکونی) برای ایتام در قم و ۲۲۰ واحد مسکونی برای کمک‌های مادی و معنوی به مؤمنین در داخل عراق و داخل کشور افغانستان از دیگر فعالیت‌های این مؤسسه است.

بازگشت به عراق

آیت الله آصفی پس از سقوط رژیم بعثی صدام حسین به عراق بازگشت و در حوزه علمیه نجف اشرف به فعالیت های علمی مشغول شد. وی همچنین به عنوان "نماینده رهبر معظم انقلاب اسلامی در نجف اشرف" نیز انجام وظیفه می کرد.

آثار علمی

یکی از آثار آیت الله آصفی

از آیت الله آصفی کتب متعدد و بیش از ۳۷ مقاله علمی منتشر شده است.

برخی از کتابهای ایشان به شرح زیر است:

ــ ملکیة الارض فی الاسلام؛

ــ فی رحاب القرآن: (ترجمه کتاب با نام "در آینه وحی" در چهارده جلد)؛

ــ ‎الاجتهاد و التقلید و سلطات الفقیه و صلاحیاته؛

ــ الاصر و الاغلال؛

ــ الامة الواحدة والموقف من الفتنه الطائفیة؛

ــ الانتظار الموجه؛

ــ التحدیات المعاصرة و مشروع المواجهة الاسلامیة؛

ــ الجسور الثلاثه، قصه الغاره الحضاریه علی العالم الاسلامی؛

ــ الدعاء عند اهل البیت علیهم السلام؛

ــ الکلمة الطیبة فی القرآن؛

ــ فی رحاب عاشوراء؛

ــ مشروع الوحده الاسلامیه ثقافیا و سیاسیا؛

ــ ولایة الامر؛ دراسة فقهیة مقارنة.

بیشتر آثار ایشان به زبان عربی است و برخی از آنها به زبان های دیگر ــ از جمله انگلیسی، فارسی و اردو ــ ترجمه شده است.

آیین بزرگداشت

در ۲۹ آبان ۱۳۹۳ ه.ش. آیین بزرگداشتی برای آیت الله آصفی با عنوان "کنگره اسوه زهد، جهاد و اجتهاد "در قم برگزار شد. این همایش به کوشش مجمع جهانی اهل بیت علیهم السلام، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، جامعة المصطفی(ص) العالمیه و مرکز مدیریت حوزه های علمیه برگزار شد.

ارتحال

آیت الله محمدمهدی آصفی در ۱۴ خرداد ۱۳۹۴ مصادف با ۱۶ شعبان ۱۴۳۶ درگذشت. پس از تشییع جنازه ایشان در قم، پیکر آیت الله بنا به وصیتشان، به نجف منتقل شده و در وادی السلام نجف مدفون گشت.

منبع

محمد مهدی آصفی ، سایت رحماء.

آرشیو عکس و تصویر